Jak PKW policzy głosy? Nie wiadomo

Najwyższa Izba Kontroli zawiadomiła we wtorek prokuraturę i Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego w sprawie „poważnych nieprawidłowości” w przetargu Krajowego Biura Wyborczego na organizację wyborów samorządowych. NIK uznała, że w KBA nie było długofalowych planów informatyzacji, a przetarg na program obsługujący wybory był nierzetelny i stwarzał ryzyko korupcji.

Szef NIK Krzysztof Kwiatkowski mówił we wtorek, że stan przygotowania przez KBW infrastruktury informatycznej do wyborów prezydenckich w 2015 r. jest niewystarczający. Już w maju mamy wybory prezydenckie, a jesienią trudniejsze do przeliczenia głosy, które oddamy w wyborach parlamentarnych. – Dlatego też NIK rekomenduje przeprowadzenie wyborów prezydenckich w 2015 roku bez szczególnego wsparcia informatycznego – mówił Kwiatkowski.

Szef PKW Wojciech Hermeliński zaraz po konferencji prezesa NIK przyznał, że wewnętrzny audyt, zlecony jeszcze w grudniu, w zasadzie jest zbliżony „albo nawet potwierdza” zastrzeżenia pod adresem KBW, dotyczące systemu informatycznego.

Jak zatem będą liczone głosy w wyborach prezydenckich?

Sędzia Hermeliński mówi we wtorek, że będą liczone ręcznie, a „system elektroniczny będzie systemem działającym niejako w tle”. Prezes NIK rekomenduje, aby liczyć głosy „bez szczególnego wsparcia informatycznego”. Czy ktoś może wyjaśnić, o co chodzi? Bo ja nic z tego nie rozumiem.

Na stronie PKW czytam komunikat z 26 marca, że nowy system informatyczny tworzony jest od połowy grudnia 2014 r. i że w prace nad systemem zaangażowanych jest 16 osób. Czytam też, że „Krajowe Biuro Wyborcze rozpoczęło testy funkcjonalne i wydajnościowe systemu”, a w połowie kwietnia odbędzie się ogólnopolski test tego systemu. I, co najciekawsze, że PKW „po zapoznaniu się z wynikami testów podejmie ostateczną decyzję o zakresie wykorzystania systemu w wyborach na Prezydenta RP zarządzonych na dzień 10 maja 2015 r.”. Czyli jest szansa na wdrożenie tego systemu już w majowych wyborach czy nie ma? Nie wiadomo.

A jeszcze 29 stycznia Wojciech Hermeliński mówił w wywiadzie dla „Gazety Wyborczej”: „W wyborach prezydenckich zastosujemy wyłącznie ręczny system liczenia głosów, czyli ręczne wpisywanie do formularzy Excela i ręczne zliczanie”. W Radiowej Trójce 11 marca rozwinął tę myśl: „To jest przesądzone. W związku z czym nawet jeżeli ten program będzie gotowy, to jednak próby jego potrwają trochę, a nie odważylibyśmy się tego programu wykorzystywać przy wyborach prezydenckich, nie mając pewności, że on będzie działał bez zarzutu”.

Wygląda na to, że ani PKW, ani Krajowe Biuro Wyborcze nie odrobiły lekcji z ostatnich wyborów. Oczekuję, że ktoś wreszcie jasno nam opowie, jak będą liczone głosy w najbliższych wyborach. Na razie mamy informacyjny chaos i mgliste opowieści o „systemie działającym niejako w tle”. To nie buduje zaufania do tak ważnej wyborczej instytucji, która na to zaufanie powinna, po ostatnich kompromitacjach, ciężko pracować.

Komunikaty, jakie wychodzą dziś z NIK, to bardzo urodzajna gleba dla wzrostu teorii spiskowych na temat fałszerstw wyborczych. PKW daje prawicowym radykałom kolejny argument za tym, że muszą tych majowych i kolejnych wyborów przypilnować, bo na pewno zostaną sfałszowane. Ich pomysły na to pilnowanie i cały system kontroli wyborów, który budują, z pewnością dadzą alternatywne wyniki do tych, które ogłosi PKW. Piszę o tym w świątecznym numerze POLITYKI.

Dlatego raz jeszcze proszę sędziów z PKW: powiedzcie jasno i wyraźnie, jak będziecie liczyć nasze głosy wyborcze.